1900 2039
Chủ Động Phòng Tránh Sét Đánh: Bảo Vệ An Toàn Tính Mạng và Tài Sản Trong Mùa Dông Bão
Trong khuôn khổ các hoạt động hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai năm 2025 với chủ đề “Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai”, việc trang bị kiến thức và kỹ năng phòng tránh sét đánh là vô cùng quan trọng. Sét là một hiện tượng tự nhiên có sức mạnh ghê gớm, thường xuất hiện trong các cơn dông, bão và có khả năng gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về người cũng như tài sản. Nâng cao hiểu biết và chủ động thực hiện các biện pháp an toàn là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và cộng đồng.
Hiểu Về Sét và Mức Độ Nguy Hiểm Khôn Lường
Sét, hay còn gọi là sự phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và mặt đất hoặc giữa các đám mây mang các điện tích trái dấu, là một luồng điện cực mạnh. Khi sét đánh xuống mặt đất, nó có thể gây ra những hậu quả vô cùng thảm khốc.
Đối với con người, bị sét đánh trực tiếp có thể dẫn đến tử vong ngay lập tức hoặc để lại những di chứng nặng nề về sức khỏe như bỏng nặng, tổn thương hệ thần kinh, tim mạch. Ngay cả khi không bị đánh trực tiếp, các hiệu ứng của sét như dòng điện lan truyền qua mặt đất (điện thế bước) hoặc tia lửa điện từ các vật bị sét đánh (sét đánh tạt ngang) cũng có thể gây thương tích. Bên cạnh đó, sét còn là nguyên nhân gây ra nhiều vụ cháy nhà cửa, công trình, phá hủy các thiết bị điện tử, cây cối và làm chết gia súc. Điều nguy hiểm là sét có thể đánh ở những vị trí cách xa tâm dông bão hàng chục ki-lô-mét, khiến nhiều người chủ quan và gặp nguy hiểm.
Các Biện Pháp Chủ Động Phòng Tránh Sét An Toàn và Hiệu Quả
Để giảm thiểu tối đa rủi ro do sét đánh, mỗi người dân cần nắm vững và thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng tránh.
Khi ở ngoài trời: Ngay khi nhận thấy dấu hiệu của dông sét (mây đen, gió mạnh, sấm chớp), điều quan trọng nhất là phải nhanh chóng tìm nơi trú ẩn an toàn. Nơi trú ẩn lý tưởng là các tòa nhà kiên cố, có lắp đặt hệ thống chống sét. Nếu không có công trình xây dựng, hãy vào bên trong xe ô tô có mui kim loại (nhớ đóng kín các cửa kính). Tuyệt đối tránh trú ẩn dưới những cây to đơn độc, những khu vực đất trống trải, đồi cao hoặc gần các vật dụng kim loại như hàng rào, đường dây điện, đường ray xe lửa. Cũng cần tránh xa các vùng nước như ao, hồ, sông, biển.
Nếu không tìm được nơi trú ẩn an toàn, hãy cố gắng tìm vị trí thấp nhất có thể, ở nơi khô ráo, chụm hai chân lại, cúi thấp người, đặt hai tay lên đầu gối hoặc bịt tai, giảm thiểu diện tích tiếp xúc với mặt đất và không nằm duỗi thẳng người trên mặt đất. Đặc biệt lưu ý quy tắc 30-30: nếu bạn nhìn thấy tia sét và sau đó nghe thấy tiếng sấm trong vòng chưa đầy 30 giây, hãy tìm nơi trú ẩn ngay lập tức. Sau khi nghe tiếng sấm cuối cùng, hãy đợi ít nhất 30 phút rồi mới rời khỏi nơi trú ẩn.
Khi ở trong nhà: Trong cơn dông sét, việc ở trong nhà cũng cần tuân thủ các nguyên tắc an toàn. Hãy đứng xa cửa sổ, cửa ra vào và các bức tường ngoài. Không sử dụng các thiết bị điện không cần thiết và rút phích cắm của các thiết bị nhạy cảm như tivi, máy tính, điện thoại bàn trước khi cơn dông bắt đầu. Tránh tiếp xúc với các vật dẫn điện như ống nước, vòi nước, hệ thống dây điện. Không nên tắm rửa, giặt giũ hoặc rửa bát đĩa trong khi có dông sét.
Phòng ngừa chủ động cho công trình: Đối với nhà ở và các công trình xây dựng, việc lắp đặt hệ thống chống sét (cột thu lôi, dây dẫn, hệ thống tiếp địa) theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật là biện pháp phòng ngừa chủ động và hiệu quả nhất. Đồng thời, nên sử dụng các thiết bị chống sét lan truyền cho đường nguồn và đường tín hiệu để bảo vệ các thiết bị điện tử nhạy cảm.
Sơ Cứu Đúng Cách Cho Nạn Nhân Bị Sét Đánh
Nếu không may có người bị sét đánh, việc sơ cứu kịp thời và đúng cách có thể cứu sống nạn nhân. Trước hết, cần nhớ rằng nạn nhân bị sét đánh không tích điện và hoàn toàn an toàn để tiếp xúc. Hãy khẩn trương gọi cấp cứu y tế (115) ngay lập tức.
Trong khi chờ đợi sự trợ giúp y tế, nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy kiểm tra nhịp thở và mạch đập. Nếu nạn nhân không thở hoặc không có mạch, cần tiến hành hô hấp nhân tạo và ép tim ngoài lồng ngực (CPR) ngay nếu bạn đã được huấn luyện. Đồng thời, kiểm tra và xử lý các vết bỏng, các chấn thương khác nếu có. Đặt nạn nhân ở tư thế nằm thoải mái, giữ ấm và theo dõi sát tình trạng cho đến khi nhân viên y tế đến.
Sét đánh là một hiểm họa thiên nhiên khó lường trước, nhưng bằng sự hiểu biết, ý thức phòng tránh chủ động và kỹ năng ứng phó kịp thời, chúng ta hoàn toàn có thể giảm thiểu rủi ro, bảo vệ an toàn cho bản thân, gia đình và cộng đồng. Hãy cùng nhau chia sẻ những kiến thức này để góp phần xây dựng một xã hội an toàn hơn trước thiên tai, hướng tới mục tiêu “Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai”.
